کفر کردن

له‌ خه‌ودا ده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌ یان نه‌خۆشی یه‌ و ئه‌و نه‌خۆشه‌ به‌ داو ده‌رمانیش چاك نابێته‌وه‌و ڕزگاری نابێت ، کفر کردن له‌ خه‌ودا به‌ مانای زوڵمیش دێت ، هه‌روه‌ها به‌ مانای فیتنه‌و ئاژاوه‌ ی ئایین وخۆکوشتنیش دێت 

که‌چه‌ڵ بوون

كه ره وز

 پاره یه كی حه ڵاڵه و له ده سه ڵات داره وه دێت ، كه ره وز به مانای كفریش دێت ، هه روه ها ووتراوه كه ره وز له خه ودائاشكرا بوونی كرده وه ی نهێنی یه .

كونه به بو

 له خه ودا ده سه ڵات دارێكی به هێز و ترسناكه ، یان دزێكی ئازاو لووت به رزه وكه سیش پشتگیری ناكات ، هه روه ها به مانای ترس و بێ كاریش دێت ، كونه به بو ئاده میزادێكی خاینه وسوودی بۆ كه س نی یه ، ئه و كه سه ی له خه ودا كونه به بویه ك چاره سه ر بكات ئاده میزادێك چاره سه ر ئه كات ، ئه و كه سه ی كونه به بویه ك بكه وێته ماڵی ، هه واڵی مردنی یه كێكی پێ ئه گات . 

كونجی

له خه ودا ڕزقێكی حه ڵاڵه ، ڕۆنی كونجی پاره و شكۆمه ندی و هێزه ، ئه و كه سه ی كونجی بچێنێت ده سه ڵات و بازرگانی یه تی چاك وقازانجی زۆر و خۆشی و شادی به ده ست دێنێ ، هه ندێ جاریش كونجی له خه ودا ئه بێته نه خۆشی .

کیسەڵ

 له خه ودا ئافره تێكه هه میشه خۆی ئه ڕازێنێته وه و خۆی جوان ئه كات و بۆن و عه تر لێ ئه دات و خۆی نیشانی پیاوان ئه دات ، هه روه ها ووتراوه كیسه ڵ پیاوێكی زانایه و شاره زایی ته واوی ده رباره ی نهێنیه كانی ده ریا هه یه ، له خه ودا بایه خ به كیسه ڵ بدرێت ئه وه له و ناوچه یه بایه خ به زانایان ئه درێت ، كیسه ڵ له زبڵخانه ببیندرێ مانای ئه وه یه زانایه ك له ناو خه ڵكیكی نه زان دا وون بووه ، خواردنی گۆشتی كیسه ڵ پاره و زانست و خۆشی یه ، كیسه ڵ به مانای فێڵ و سیخۆری و خۆشاردنه وه وشه ڕ و به كار هێنانی چه ك دێت .

که ربوون

 له خه ودا که م و کوری یه له ئایین دا چونکه خوای گه وره ده رباره ی کافره کان له قورئانی پیروزدا ئه فه رموی {{ صُمً
بُكمً عميً }} سوره تی البقره ئایه تی ژماره (18) و ئایه تی ژماره (171) .

کفن

بینین و کڕینی کفن له‌ خه‌ودا مانای پاك و خاوێنی و ڕه‌فتار و هه‌ڵس و که‌وته‌ ، بۆ ئه‌و که‌سه‌ی هاوسه‌ری نه‌بێت خوازبینی و زه‌ماوه‌نده‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی کفن له‌به‌ر کات زینا ئه‌کات ، ئه‌و که‌سه‌ی کفنه‌که‌ی سه‌رو قاچی دانه‌پۆشێت
فسادی هه‌یه‌ له‌ ئایین ، مردو هه‌رچه‌ند کفنه‌که‌ی که‌م بێت له‌ تۆب کردن نزیکه‌ .

کاڵه‌ك

له‌ خه‌ودا که‌سێکی غه‌مباره‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی بیبینێ تووشی غه‌م و خه‌فه‌ت ئه‌بێت ، ئه‌و که‌سه‌ی کاڵه‌ك بخوات له‌ زیندان ده‌رده‌چێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ده‌ست بۆ ئاسمان به‌رز کاته‌وه‌و کاڵه‌گێك وه‌رگرێت ،داوای پاره‌و
ماڵ و موڵك ئه‌کات و خیرا ده‌ستی ده‌که‌وێ ، کاڵه‌ك له‌ خه‌ودا باشه‌ بۆ دڵداری و خۆشه‌ویستی ، هه‌روه‌ها کاڵه‌ك به‌ مانای
بێ کاری و ده‌ست به‌تاڵیش دێت ، ئه‌گه‌ر کا‌ڵه‌ك فڕێ بدرێته‌ ماڵێك چه‌ند کاڵه‌ك بێت له‌و ماڵه‌ ئه‌وه‌نده‌ که‌سه‌ ئه‌مرێ ،
کاڵه‌ك نه‌خۆشی یه‌ ، کاڵه‌گی سه‌وزی پێ نه‌گه‌یشتوو کوڕه‌ یان هاوسه‌ر ، کاڵه‌گی زه‌رد ئافره‌ته‌ یان پیاوێکی باشه‌ .

که‌عبه‌ی پیرۆز

له‌ خه‌ودا خه‌لیفه‌یه‌ یان وه‌زیر یان سه‌رۆك ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا که‌عبه‌ی پیرۆز ببینێ سه‌ردانی ئه‌کات و خێرو خۆشی بۆ دێت ،ئه‌و که‌سه‌ی له‌ که‌عبه‌ی پیرۆزدا نوێژ بکات خوای گه‌وره‌ ئه‌ی پارێزێ ، ئه‌گه‌ر بچێته‌ ناو که‌عبه‌ی پیرۆز ئه‌چێته‌ لای خه‌لیفه‌ یان وه‌زیر یان سه‌رۆك وده‌ست که‌وتیشی ده‌ست ئه‌که‌وێ ، ڕوخانی دیوارێکی که‌عبه‌ مانای مردنی خه‌لیفه‌ یه‌ ، بینینی که‌عبه‌ی پیرۆز له‌ خه‌ودا مانای ئاسوده‌ی و هێمنی یه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ که‌عبه‌ی پیرۆز هه‌نار بدزێ کارێکی نا ڕه‌وا ئه‌نجام ئه‌دات ، ئه‌و که‌سه‌ی ببینێ له‌ مه‌که‌دایه‌و مردوه‌کان پرسیاری ئاراسته‌ ئه‌که‌ن ئه‌و که‌سه‌ ئه‌مرێ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ناو که‌عبه‌ی پیرۆزدا کارێکی نا په‌سه‌ند بکات ئه‌وکه‌سه‌ کاره‌ساتێکی گه‌وره‌ی به‌سه‌ر دێت ، ئه‌گه‌ر که‌عبه‌ له‌ماڵی یه‌کێك دا ببیندرێ ئه‌و که‌سه‌ هه‌میشه‌ ناودارو ده‌سه‌ڵات دار ئه‌بێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا ببینێ که‌عبه‌ وێران بووه‌ ئه‌وه‌ نوێژی ته‌رك کردوه‌ ، هه‌ر که‌سێك له‌ خه‌ودا له‌ ده‌وروی که‌عبه‌دا بسوڕێته‌وه‌ پیاو چاکه‌ ، به‌ڕێ که‌وتن به‌ره‌و که‌عبه‌ مانای کرده‌وه‌کانی له‌باره‌ی ئایین و دونیا به‌ره‌و
باشی ئه‌ڕوات ، هه‌روه‌ها که‌عبه‌ به‌مانای مزگه‌وتیش دێت چونکه‌ ماڵی خوایه‌ .

کانی

له‌ خه‌ودا ژیانێکی خۆشه‌ ، بینینی ئاو له‌ناو ماڵ خۆشی و شادی و پاره‌و ماره‌بڕین و زه‌ماوه‌نده‌ ، ئاوه‌که‌ زۆر پاك بێت هه‌رزانی ئه‌بێت ، ئاو خواردنه‌وه‌ زۆر باشه‌ ، ئاو خواردنه‌وه‌ی زۆر ته‌مه‌ن درێژی یه‌ ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ ئاو فیتنه‌و ئاژاوه‌یه‌ له‌ ئایین دا ، ئه‌و که‌سه‌ی به‌رداغێك ئاوی بدرێتێ هاوسه‌ره‌که‌ی کوڕی ئه‌بێت ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌به‌رداغێك دا ئاوی پاك بخواته‌وه‌ ئه‌و که‌سه‌ له‌هاوسه‌ره‌که‌ی یان له‌ کوڕه‌که‌ی پاره‌ وه‌رئه‌گرێت ، خواردنه‌وه‌ی ئاوی گه‌رم غه‌م و خه‌فه‌ته‌ ، شه‌ربه‌یه‌ك ئاو پاره‌ی هه‌ڵگیراوه‌ ، ئاوی مه‌ند زیندانه‌ ، به‌کارهێنانی ئاوی گه‌رم به‌ڕۆژ ئازارو‌ سزایه‌ به‌ شه‌ویش ترسه‌ له‌ جنۆکه‌ ، ئاوی سوێر ماندو بوونه‌ له‌پێناوێ په‌یداکردنی ڕزق دا ، ئاوی پیس پاره‌ی حه‌رامه‌ ، ئاوی ڕه‌ش باش نی یه‌ ئاوی زه‌رد نه‌خۆشی یه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی ده‌م وچاوی خۆی له‌ ناو ئاودا ببینێ ئه‌و که‌سه‌ له‌گه‌ڵ خزم و که‌س و کاری دا چاکه‌ ئه‌کات ، ته‌ڕبوونی جل و به‌رگ سه‌فه‌ره‌ یان زیندانه‌ ، یه‌کێك هاوسه‌ره‌که‌ی دوو گیان بێت به‌رداغێك ئاوی بدرێتێ و به‌رداغه‌که‌ له‌ ده‌ستی بکه‌وێ و بشکێ ژنه‌که‌ی ئه‌مرێ ، ئه‌گه‌ر ته‌نها ئاوه‌که‌ی بڕژێ و به‌رداغه‌که‌ نه‌شکێ منداڵه‌که‌ی ئه‌مرێ و ژنه‌که‌ی سه‌لامه‌ت ئه‌بێت، خۆ شۆرین به‌ ئاوی سارد تۆبه‌ و چا‌ بوونه‌وی نه‌خۆشی و به‌ڕه‌ڵڵاکردنی زیندانی و ته‌واو بوونی ترسه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی ئاو له‌بیر ده‌ربهێنێ ئه‌و که‌سه‌ به‌ فێڵ پاره‌ی ده‌ست ده‌که‌وی .

کانی

له‌خه‌ودا ڕزق و خێرو به‌ره‌که‌ته‌و به‌دی هاتنی نیازو مه‌به‌سته‌ ، ته‌قینی یه‌ك کانیاو له‌ناو ماڵ خێرو خۆشی یه‌ به‌ڵام ته‌قینی کانی زۆر له‌ناو ماڵ باش نی یه‌و کاره‌ساته‌ ، هه‌روه‌ها ته‌قینی کانی ئاو له‌ ناو دیواری ماڵه‌که‌ باش نی یه‌ ، ده‌ست نوێژ شوشتن به‌ ئاوی کانی زۆر باشه‌ ، گه‌یشتنی ئاوی کانی بۆ ناو ماڵ خێر و خۆشی و رزقه‌ ئه‌گاته‌ ئه‌و ماڵه‌ 

که‌وتنه‌ ناو ئاو

ئه‌وه‌ی له‌ خه‌ودا بکه‌وێته‌ ناو ئاوێکی قول و دابه‌زێته‌ خواره‌وه‌و نه‌گاته‌ بن ئاو ئه‌و که‌سه‌ زۆر ئه‌ژێ و زۆر ئه‌بینێ چونکه‌ ده‌ریا دونیایه‌ ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ که‌وتنه‌ ناو ئاو خێرو خۆشی دێنێ .

کوێر بوون

کوێر بوون له‌خه‌ودا مانای لا دانه‌ له‌ڕێ ێ ڕاست و له‌ئایین ، هه‌روه‌ها کوێر بوون ده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ کوێر بووه‌ قوڕئانی له‌بیر ئه‌چێته‌وه‌ ، یه‌کێك ببینێ ئاده‌میزادێك کوێری کرد ئه‌و ئاده‌میزاده‌ی لێ وون ئه‌بێ ، کوێر بوونی بێ ئیمان گۆڕینی بیرو باوه‌ڕیه‌تی ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌خه‌ودا ببینێ هه‌ردو چاوی کوێر بوو په‌یوه‌ندی به‌ خوای گه‌وره‌وه‌ لاواز ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر ده‌وله‌مه‌ند بێت پاره‌ی نامێنێ و ده‌ست کورت ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر ده‌ست کورت و هه‌ژاریش بێت باری ئه‌گۆڕدرێ و ده‌وڵه‌مه‌ند ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر ئاواره‌ له‌ خه‌ودا کوێر بێت ناگه‌ڕێته‌وه‌ وڵاته‌که‌ی

کلیل

کلیل له‌ خه‌ودا رزق و یارمه‌تی و کردنه‌وه‌ی ده‌رگای زانسته‌ ، یان منداڵه‌ یان سیخۆر (جاسوس) ،خوای گه‌وره‌ له‌ قوڕئانی پیرۆزدا ئه‌ فه‌رموێ {{نصر من الله‌ و فتح قریب }} سوره‌تی الصف /13 ، واتا به‌ یارمه‌تی خوا سه‌رکه‌وتن و کردنه‌وه‌ نزیکه‌ ،ئه‌و که‌سه‌ی کلیلێکی بێ دانی به‌ده‌سته‌وه‌ بێت زوڵم له‌ منداڵی هه‌تیو یان بێ باوك و دایك ئه‌کات ،کلیلی به‌هه‌شت ده‌وڵه‌مه‌ند بوونه‌ له‌ بواری ئابوری وزانست دا ، هه‌روه‌ها کلیل قه‌بول بوونی دوعاو پاڕانه‌وه‌یه‌ لای خوای گه‌وره‌ ، له‌وانه‌شه‌ کلیل چوونه‌ حه‌ج بێت ،کلیلی ئاسن پیاوێکی به‌ هێزو توانایه‌ ، ئه‌و که‌سه‌ی له‌ خه‌ودا بێ کلیل ده‌رگایه‌ك یان قفلێك بکاته‌وه‌ به‌سه‌ر دوژمنه‌که‌یدا زاڵ ئه‌بێت ، ئه‌گه‌ر به‌ کلیل بیکاته‌وه‌ ئه‌وه‌ی له‌ دڵیه‌تی و ئه‌یه‌وێ به‌ یارمه‌تی خوای گه‌وره‌ بۆی به‌دی دێت ، ئه‌و که‌سه‌ی نه‌توانێ ده‌رگایه‌ك بکاته‌وه‌ ئیش و کاره‌که‌ی ئاڵۆزترو زه‌حمه‌ت تر ئه‌بێت ، هه‌ندێ جاریش کلیل ته‌رمه‌ و کونی قفڵه‌که‌ یان ده‌رگاکه‌ش گۆڕ.

كه روێشك

که‌روێشك له‌ خه‌ودا ئافره‌ته‌ ، ئه‌وه‌ی که‌روێشکێکی ده‌ست که‌وێت ئه‌وه‌ ژن دێنێ ، ئه‌گه‌ر که‌روێشکه‌که‌ سه‌ر ببڕێت ئه‌وه‌ ژنه‌که‌ی بۆ نامێنێته‌وه‌ ، هه‌روه‌ها ووتراوه‌ که‌روێشك پیاوێکی ترسنۆکه‌ ، یان ئافره‌تێکی باش نی یه‌ ، ئه‌وه‌ی هه‌ندێ گۆشت و پێستی که‌روێشکی بدرێتێ له‌ ئافره‌تێکه‌وه‌ هه‌ندێ پاره‌و یارمه‌تی پێ ده‌گات ، ئه‌وه‌ی که‌روێشکێکی بچکۆله‌ی نێره‌ بگرێت کاره‌ساتێکی گه‌وره‌ی به‌سه‌ر دێت.

کچ

ئه‌گه‌ر ئافره‌ت له‌ خه‌ویا کچێک ببینێ ئه‌وه‌ دوژمنه‌که‌ی بینیوه‌ ، له‌خه‌ودا بینینی کچێکی جوانی نه‌ناسراو مانای مژده‌ی هه‌واڵێکی خۆشه‌ ، کچی نه‌ناسراو له‌کچی ناسراو باشتره‌ ، بینینی کچێک یان ئافره‌تێکی روو گرژ مانای هه‌واڵێکی ناخۆشه‌ ،بینینی کچی جوان له‌ خه‌ودامانای خۆشی و کامه‌رانی وخێر و سه‌رکه‌وتنه‌ ،کچی لاواز مانای هه‌ژاری و ده‌ست کورتی یه‌ ، کچ له‌ خه‌ویا ببێته‌ پیرێژن مانای ئه‌وه‌یه‌ باری ئاینی زۆر باشه‌ ، هه‌روه‌ها ئه‌گه‌ر پیرێژن ببێته‌ کچ مانای ئه‌وه‌یه‌ وه‌ک جاران به‌هێزو به‌ توانا ئه‌بێت .